Suriye Meclisi Genel Sekreteri Halid El Abud Rusya’nın Sesi’ne verdiği demeçte yapılacak konferans konusunda şunu söyledi:‘Şam’ın Cenevre 2’yi sadece güya Suriyeliler arasında meydana gelmiş çatışmaya son verme değil, bölgesel ve uluslaraarsı düzeydeki bir dizi anlaşmazlıkları ortadan kaldırma imkanını tanıyacak önemli bir etkinlik olarak gördüğünü vurgulamak istiyorum. Suriye yetkilileri bu görüşmede bir dizi konuları masaya getirmek niyetinde. İlk önce Cenevre 2 katılımcılarının teröristlerin Suriye’deki faaliyetlerini değerlendirmelerini istiyoruz. Bundan başka birkaç talebimiz vardır. Onlar ülkenin egemenliği ve onun geleceği ile ilgilidir’.
Bu arada Cenevre Konferansı sonuçlarının Suriye’deki durumu ve komşu ülkeleri nasıl etkileyeceği konusu aktif şekilde tartışılıyor. Daha önce Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Cenevre 2’nin sonuçlarına tüm Orta Doğu bölgesinde aşırıcılık ile mücadelenin sonuçlarının bağlı olduğunu ifade etmişti. Sözlerine göre Suriye’li taraflar bu çok önemli görüşmelere bölgedeki istikrarlıktan tamamen kendilerinin sorumlu oldukları anlayışıyla katılmalı.
Rus doğu bilimcisi Semyon Bagdasarov’a göre Cenevre 2’nin başarısız olması halinde bu, sadece Suriye değil, bütün Orta Doğu’yu aşırı derecede olumsuz etkileyecek. Semyon Bagdasarov şunu söyledi:‘Bu durumda Suriye’de hükümet karşıtı güçlerin yeniden yapılanması devam edecek, yeni gruplar ortaya çıkacak. Yapılanma derken ben herşeyden önce İslam Cephesi’nin oluşmasının tamamlanmasını kastediyorum. Oraya çeşitli terör örgütleri ve Özgür Suriye Ordusu’ndan militanlar katılmaya devam edecekler. Suriye’nin komşularına gelince, bir gün çatışmaların Lübnan’ı saracağı ihtimali kuvvetlidir. Zaten şu an orada Beşar Esad’ın yanlıları ile karşıtları arasında zaman zaman çatışmalar yaşanıyor. Cenevre 2’nin başarısızlığı ise yeni iç savaşa yol açabilecek. Suriyeliler anlaşmaya varmayı başaramazlarsa doğudaki komşusu Irak gerginliğin daha da artmasıyla karşı karşıya gelecek. Kürt sorununu da göz ardı etmemeli, Suriye’de çatışmaların devam etmesi halinde bu sorun daha da keskinleşebilir’.
Başka sözlerle bölge artık şimdi patlama tehlikesiyle karşı karşıyadır. Semyon Bagdasarov, Cenevre 2’de tarafların karşılıklı yararlı anlaşmaya ulaşmasının bile çatışmanın bir anda sona ereceği anlamına gelmediğine işaret ederek şunu dedi:‘Suriye’deki gelişmeler ile ilgili tahminler Cenevre 2 katılımcıları listesine bakıldığında yapılabilir. Bu konferansa kim katılacak ki? Suriye hükümeti bir heyet oluşturacak ve bu heyet resmi Şam adına bazı taahhütleri ya üstlenecek ya da üstlenmeyecek. Bu arada muhalefetin durumu hiç belli değil. Cenevre’ye Ulusal Koalisyon gelecek. Ama son zamanlarda Suriye içinde kendisinin silahlı gruplardan hiç birinden destek almadığı ve onların üzerinde etkisinin olmadığı anlaşıldı. Bu arada Cenevre Konferansının hedefi sadece müzakereler yapmak değil, çatışmalara son vermektir. Tabii Şam, Ulusal Koalisyon ve bir sürü ülkelerin temsilcilerinin katılımıyla Cenevre Konferansının toplanması büyük diplomatik bir başarı olacaktır. Ama Cenevre 2’nin başarısı silahlı çatışmaların bir an içinde sonu bulacağı anlamına gelmiyor’.
Yine de birçok uzman bu konuda daha iyimser görüşü ifade ediyor. Suriye muhalefetinin ana sponsorları Cenevre Konferansının sonuçlarından memnun kalacaklarsa militanlara sağlanan yardımın en azından önemli ölçüde azalacağı tahmin edilebilir. Tek soru vardır, o da Ulusal Koalisyon ve onu destekleyen ülkelerin temsilcileri gerçekten krizi çözmek amacıyla mı konferansa gelecekler?
Andrey Ontikov
turkish.ruvr.ru
Yorum Gönder